Etnobotaniczna korespondencja z Bułgarii, książki i reaktywacja Bio::Flow!

Piotr Siwek (znany studentom profesor Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, ale także współwykładowca w moim cyklu Bio::Flow w Bunkrze Sztuki i autor fotografii tradycyjnej pralki bułgarskiej (Zielnik… s.110), a ponadto doskonały hodowca roślin jest już drugi miesiąc w Bułgarii. Pojechał tam na zaproszenie wyższej uczelni rolniczej z Płowdiw i korzystając z nowych i dawnych (Piotr studiował w Bułgarii) znajomości, odwiedza wiele ciekawych miejsc. Przed wyjazdem prosiłem Go o korespondencję dla etnobotanicznie.pl i … jest! Na fotografiach PS: cząber górski (czyli core popularnej przyprawy czubrica), mleczka, a poniżej widok na Starą Planinę w Bułgarii.
Gdyby Was zainteresowała sprawa rytuału survakane to przypominam, że znajdziecie opis i fotografie survaczki w Zielniku… na s.160-162. Relacja Piotra przynosi opis mleczki – interesującej rośliny leczniczej…

Panicite (talerze) to rozległe przedgórze Starej Planiny nad Kalofer, miastem poety-rewolucjonisty z okresu walk Bułgarii o niepodległość – Hristo Botewa. Piękna pogoda i rozległe widoki towarzyszyły ekipie zbieraczy w skład której wchodziła rodzina bułgarska i polska (razem 5 osób). Dojazd do miejsca zbiorów okazał się wyczynem ze względu na nawierzchnię drogi. Udało się jednak dotrzeć do ujęcia wodnego (tzw czeszmy), gdzie strudzeni zbieracze odpoczęli później po ciężkiej  i pełnej poświęcenia pracy. Celem wyjazdu był zbiór owoców dzikiej róży, ale też derenia i głogu. Tegoroczne plony róży wg gospodarzy są znacznie mniejsze ze względu na obfite opady. Owoce są też znacznie drobniejsze niż zwykle. Zawiodły zupełnie derenie, które opadły na długo przed naszym przybyciem. Po bliższych oględzinach roślin zauważyliśmy założone na młodych gałązkach pączki kwiatowe. Wykorzystuje się je do zapieczenia w  tradycyjnej noworocznej banicy (wielowarstwowe ciasto przełożone serem lub innym nadzieniem) i odczytuje z nich wróżby.  ścina W Nowy Rok chodzi się też z gałązkami derenia w formie tzw. surwaczki  po domach, uderzając domowników i wypowiadając  magiczne „surwa, surwa godina !” , co wyraża życzenia dobrego , zdrowego roku.  Przed rozpoczęciem wegetacji ścina się gałązki i wstawia do wazonu , aby w niedługim czasie zakwitły. Niespodziewanie obficie zaowocowały tego rokuj głogi. Piękne, czerwone owoce są pomocne w utrzymaniu w dobrej formie układu sercowo-naczyniowego. W połączeniu z wyciągiem z róży i derenia będą leczyć i krzepić nie tylko ciało.  Panicite okazały się też miejscem, gdzie rośnie cząber górski (Satureja montana L.)  i  mirsinitska mleczka (Euphorbia mirsinites L.).  Cząber jest znana przyprawą,  głównie do dań mięsnych. Mleczka to roślina stosowana w Bułgarii do leczenia wrzodów i nadkwasoty.  Wszystkie zebrane dary przyrody zakonserwowane w spirytusie i wysuszone będą długo przypominać ten piękny dzień. (PS)
Relacja dotyczy wypadu jaki miał miejsce tydzień temu i mam nadzieję, że Piotr napisze jeszcze z Plovdiv! 🙂 Nie ukrywam, że szuka tam dla mnie pewnych nasion… do Biotop Lechnica

W najbliższą sobotę i niedzielę w Krakowie odbywają się Targi Książki i wszystkim zainteresowanym przypominam, że ostatnie książki z puli pierwszego wydania (twarda oprawa!) – Zielnik podróżny. Rośliny w tradycji Karpat i Bałkanów – będzie można szukać na stoisku Wydawnictwa Ruthenus. Na stoisku Wydawnictwa ALTER znajdziecie ostatnią pulę pierwszego wydania mojej i Anny Nacher książki: Vaggi Varri. W tundrze Samów, gdzie znajdziecie wiele informacji na temat etnobotaniki Samów i tundry za kręgiem polarnym. Na stoisku Wydawnictwa Bezdroża możecie zapytać o to jak ściągnąć naszą pierwszą wspólną książkę pt. Ucho Jaka. Muzyczne podróże od Katmandu do Santa Fe, która jest już od pół roku dostępna w formie elektronicznej! Nas w tym roku nie będzie na Targach, ale mamy nadzieję, że natraficie na nasze książki! Warto (!) poszukać na stoisku poznańskiego Wydawnictwa Galerii Arsenał znakomitej książki Anny Nacher – Rubieże kultury popularnej… jeżeli tylko interesuje Was rzetelna wersja tematów takich jak: kultura slow, nowe ogrodnictwo, neoszamanizm… i wszystkiego tego z czego składa się dzisiejsza kontrkultura.

We wtorek – 28.10.2014r. reaktywujemy jesiennie w Bunkrze Sztuki mój cykl BIO::FLOW! Zapraszam na 18.00 do dolnej sali. Przedstawię etnobotaniczne wrażenia z wypadów do Londynu, Berlina i Jokkmokk… powiem też o BiotopLechnica, ale najważniejszym tematem będzie opracowywany właśnie poradnik/słownik/pomysłownik … Bio::Flow – poradnik nowego ogrodnictwa. Bardzo zapraszam!